Łemkowie byli wiernymi cerkwi prawosławnej do XVII wieku. W 1691 roku tereny Karpat objęła Unia brzeska, wtedy to przystąpił do niej biskup przemyski Innocenty Winnicki. Zawarcie unii z kościołem katolickim spotkało się z dużą niechęcią, zarówno ze strony znacznej części prawosławnego duchowieństwa jak i wiernych. „Przymusowi” unici niezbyt gorliwie spełniali swe religijne obowiązki, dlatego pod groźbą kary w wysokości 6 grzywien „zachęcano” ich, aby chodzili do cerkwi. Odradzanie się prawosławia na Łemkowszczyźnie nastąpiło na początku XX w. Wtedy to na skutek licznych sporów związanych z latynizacją obrządku oraz agitacją pro ukraińską prowadzoną przez kler greckokatolicki, wierni, często całymi wsiami, przechodzili na prawosławie. Przed I wojną światową i na początku lat trzydziestych XX w. na prawosławie przeszło ok. 20 tys. wiernych kościoła greckokatolickiego. W 1947 r. Cerkiew unicka przestała istnieć, ponieważ oficjalnie zlikwidowano wyznanie greckokatolickie, a wierni zwrócili się w stronę prawosławia.
Szlakiem Łemkowskich Cerkwii i nie tylko...