Krywulka Łemkowska.

Krywulka stanowi najbardziej charakterystyczny element biżuterii kobiet Łemkowskich. Rozpowszechniła się we wschodniej części Łemkowszczyzny w okresie międzywojennym, wypierając bardzo kosztowne naszyjniki koralowe, podczas gdy na zachodniej i środkowej Łemkowszczyźnie rolę korala przejęły tzw. dętki.

W połowie XIX wieku krywulki wytwarzano, nawlekając szklane paciorki na kilka nici końskiego włosia. Nietrwałość materiału sprawiła, że już na przełomie XIX i XX wieku końskie włosie zastąpiono nićmi lnianymi i konopnymi. Stopniowo na przestrzeni XX wieku zaczęto stosować nici bawełniane. Współcześnie wykorzystuje się syntetyczne żyłki. Koraliki szklane w XIX wieku pochodziły zazwyczaj z Wenecji. Od początku XX wieku importowano je z Czech. Łemkowskie krywulki były wykonywane z paciorków o średnicy nawet około 2 mm. We wschodniej części Łemkowszczyzny do krywulek wyrabianych z drobnych koralików doczepiano również elementy z innych materiałów, takie jak krzyżyki i medaliki. Łemkowskie krywulki wykonywano za pomocą igły lub na specjalnie do tego używanych krosienkach. Umiejętności wykonywania ozdób ze szklanych paciorków młodsze kobiety uczyły się od starszych, np. córki od matek, rywalizując później ze sobą w tworzeniu jak najładniejszych i największych krywulek. Dobór zestawień barwnych i wykończenie naszyjnika zależały od inwencji twórczej wykonawczyni, chociaż sama konstrukcja biżuterii była ograniczona techniką wykonania, która narzucała pewne rozwiązania. Na Łemkowszczyźnie na tle z bardzo drobnych paciorków, czerwonych lub bordowych, powstawały geometryczne wzory w kształcie kół, kwadratów, rombów, sześciokątów i pasków.

Przed połową XX wieku zakładano ją do odświętnego stroju na koszulę i łajbyk (rodzaj gorsetu), ale noszono także jako ozdobę ubioru codziennego, jeśli jakąś kobietę było stać na posiadanie kilku krywulek, ewentualnie dodatkowo nakładając na nią inne sznury paciorków, które owijały ciasno szyję lub zwisały swobodnie na wierzchu szerszego naszyjnika. Biżuterię koralikową nosiły zarówno dziewczęta, jak i dojrzałe kobiety.

Bogate komanieckie kobiety nosiły prawdziwe korale, bywało, że na perłach miały zawieszone krzyżyki. Nosiły także wykonane z drobniutkich paciorków krywulki. „Kolory krywulek były kolor czerwony, był kolor kalinowy, był kolor koralowy, był kolor czerwień taka wpadająca w bordo. To były różnego rodzaju krywulki. I czy jest lewa strona czy prawa to jest jednakowo. A koraliki były bardzo drogie, sznurek korali kosztował pięćdziesiąt groszy. Mężczyzna za pięćdziesiąt groszy pracował cały dzień.

Ikoniczną już postacią stała się Daria Boiwka, która wciąż stanowi swoistą „markę” w tworzeniu biżuterii łemkowskiej (krywulki, hardany), również zaraziła tą umiejętnością swoją wnuczkę, która również świetnie sobie radzi w tworzeniu i opracowywaniu nowych wzorów z koralików. Kolejną osobą, która kultywuje dawne tradycje ornamentów, a również mieszka w Komańczy, jest Teresa Wasylów. Ona także zajmuje się haftem krzyżykowym 
i tworzeniem krywulek.

W Woli Sękowej na Pogórzu Bukowskim mieszka absolwentka Uniwersytetu Ludowego we Wzdowie Ewelina Matusiak-Wyderka „Calineczka”. Zajmuje się ona wykonywaniem biżuterii łemkowskiej w szczególności krywulek i hardanów. Nieopodal cerkwi greckokatolickiej została otwarta w Komańczy galeria „Kuźnia Łemkowska”. Można tam znaleźć pamiątki i skosztować prostego jadła.

W miejscowości Komańcza znajduje się prywatny zbiór pamiątek łemkowskich Darii i Stefana Boiwków w Komańczy. Izba pamięci w Komańczy została założona przez Państwa Darię oraz Stefana Boiwków i znajduje się w obrębie ich gospodarstwa. Ekspozycja poświęcona została kulturze łemków i stanowi prywatne rodzinne zbiory. W kolekcji dostępne są m.in.: pamiątki rodziny Boiwków, przedmioty używane na co dzień na terenie gospodarstwa domowego, oryginalną łemkowską skrzynię wianową, żarna wraz z tradycyjnymi oryginalnymi strojami łemkowskimi pochodzącymi z terenu Komańczy, Łupkowa, Dołżycy, Osławicy, Prełuk oraz Duszatynia. Ponadto w domowym archiwum znajdują się dokumentowane na papierze milimetrowym oryginalnych wzory wraz z kolorystyką lokalnego haftu łemkowskiego. Daria Boiwka przyczyniła się do powstania galerii rękodzieła kultury łemkowskiej, zajmuje się również prowadzeniem warsztatów tradycyjnego haftu oraz dziergania krywulek. Obecnie izbą zajmuje się wnuczka p. Darii - Katarzyna Duduś.