Gapel czyli kierat przy szybie Leopold kopalni soli w Solivarze jest fascynującym urządzeniem dawnej techniki. Potężna drewniana konstrukcja, napędzana przez 4 konne zaprzęgi, służyła ongi do opuszczania i wciągania potężnych skórzanych miechów z solanką.
Szyb Leopolda to najstarsza i najważniejsza część kopalni soli w Solivarze. To właśnie pod nim znajdują się największe pokłady solne. Zaczęto go kopać w 1571 roku. Jest to głęboki na 155 m dół, a sam szyb pierwotnie nazywany został Imperial.
Początkowo solanka czerpana była z szybu za pomocą jednego wielkiego skórzanego miecha, ciągnionego na łańcuchu za pomocą mechanizmu, nawijającego łańcuch na drewniany wał. W 1674 r. do prostopadłościennego budynku szybu Imperial dobudowano budynek z kopułowym zadaszeniem i ustawiono w nim potężny, drewniany kierat. Sam budynek i mechanizm kierata wielokrotnie wymagały kapitalnego remontu (pierwszy w 1807, drugi w 1844). Mechanizm kierata obracały cztery pary koni, przy każdym zaprzęgu, na drewnianym siedzisku, siedział woźnica. Konie poruszały się raz zgodnie ze wskazówkami zegara, raz w przeciwną stronę – w zależności od tego, czy miechy były podnoszone, czy opuszczane. Solanka była przepompowana do skórzanych miechów o zawartości 5 - 7 hl. Co ciekawe - cały mechanizm obraca się na metalowym trzpieniu o średnicy zaledwie 3cm!!!
Solivarski Gapel (kierat) był jednym z największych w Europie, a jego niezwykła drewniana konstrukcja wywołuje dziś zachwyt i podziw dla maestrii dawnych konstruktorów.
Sezon letni (kwiecień-październik)
wtorek - sobota: 9.00 - 17.00
Zwiedzanie terenu z prelegentem:
9.00, 10.30, 12.30, 14.00, 15.30
Sezon zimowy (listopad-marzec)
wtorek - sobota: 8.00 - 16.00
Zwiedzanie terenu z prelegentem:
8.00, 9.00, 10.30, 12.30, 14.00
(zwiedzanie kompleksu muzealnego trwa około 90 minut, maksymalna liczba zwiedzających na wejście: 45, zwiedzanie rozpoczyna się w budynku głównym Muzeum - Magazyn Soli)