Zamek Cziczawski – Hrad Čičava

Ruiny zamku Čičava stoją na wzgórzu 225 m npm nad osadą Podčičva. Prawdopodobnie zamek ten został zbudowany w latach 1309-1316 i był centrum dużego majątku szlacheckiego. Stanowił twierdzę strażniczą na przełęczy zwanej „Bramą Polski”, bowiem z jego murów można było kontrolować drogę prowadzącą do głównego szlaku handlowego z Polską. Pierwotnie był to niewielki zamek z wieżą i dziedzińcem o nieregularnym kształcie, który był chroniony murem. Na dziedzińcu znajdował się trzykondygnacyjny pałac mieszkalny. Pod koniec XV i na początku XVI wieku został gruntownie przebudowany i ufortyfikowany, aby wytrzymać ewentualny atak wojsk polskich, które pod koniec XV wieku najechały Stropkov powodując znaczne szkody. Zamek otoczono wówczas kamiennym murem, wybudowano również okrągły bastion który strzegł bramy wjazdowej oraz dużą basztę armatnią nad stromym zboczem w kierunku Ondawy. Ochronę fortyfikacji od strony północno-zachodniej i południowo-zachodniej zapewniał widoczny do dziś system rowów i wałów. W tamtym okresie na dziedzińcu znajdowały się stajnie, stodoły, szopy oraz spichlerze. Znaczenie zamku wzrosło w XVI wieku, kiedy odbyło się w nim zgromadzenie żupanów zeplińskich (czyli naczelników okręgu). Wówczas stworzono w zamku archiwum powiatowe, które częściowo spłonęło w 1527 roku kiedy to zamek został zdobyty i spalony przez węgierskiego króla Jana Zápolya. Po tym wydarzeniu zamek został odbudowany i dodatkowo ufortyfikowany. W trakcie tej odbudowy wykorzystano nowe formy renesansowej sztuki budowlanej.  Mimo budowy kolejnych umocnień  został on zdobyty w roku 1684 i następnie w 1704. Ostatecznym ciosem dla zamku było nadejście wojsk carskich w 1711 roku, wtedy  został doszczętnie zniszczony i od tego czasu popadał w ruinę. Dopiero w 2014 roku lokalna grupa zapaleńców podjęła się odbudowy zamku i nadania mu nowego życia.

W XVI i XVII wieku w archiwach zamku znajdowała się tak zwana Księga kłamstw i kłamczuchów, która była znana w całej Słowacji jako „Cziczawska księga“. Obok imion kłamczuchów były do niej wpisywane wszystkie możliwe i niemożliwe kłamstwa oraz nieprawdy. Dzięki tej księdze powstało znane słowackie powiedzenie: „To powinno być zapisane w Księdze Cziczawskiej“.