Burzliwe  dzieje Szarysza

Szarysz to tradycyjna nazwa regionu położonego w północno-wschodniej Słowacji. Obejmuje terytorium byłego powiatu Sáros. Historycznie był on komitatem północno-wschodniej części Królestwa Węgier, pokrywającym się częściowo z dzisiejszym słowackim regionem Szarysz. Co ciekawe, tereny te leżały w granicach Polski do pierwszej połowy XI wieku. W dokumentach polskich i węgierskich można znaleźć zapisy, że w południowej części tego regionu znajdował się polski gród Castrum Salis. W drugiej połowie XI wieku Węgrzy zaczęli opanowywać  coraz większe tereny tej części Europy. Polakom udało się utrzymać północne tereny Szarysza do I połowy XIII wieku. Od tego czasu region ten stanowił skrajnie północną część węgierskiego komitatu Novi Castri (Abaújvár).  Pierwotną siedzibą powiatu był Zamek Szaryski, a od XVII wieku Preszów. W tym czasie Szaryszem władały różne  węgierskie rody magnackie, ale najdłużej panował ród Rakoczych. Po najeździe Turków na Europę Środkową władzę na Węgrzech przejęli Habsburgowie, którzy rządzili do 1918 roku.

Korzenie ludności zamieszkujących ten region sięgają dawnych słowiańskich plemion i Awarów (koczowniczego ludu, który przybył na te tereny w VI w.), a także plemion polskich i Rusinów. Ogromny wpływ na tamtejszą kulturę i obyczaje miała migracja niemiecka, która miała miejsce w XIV wieku oraz zajęcie Szarysza przez Węgrów i Habsburgów.