Gospodarka rolna na Zamagurzu była słabo rozwinięta. Mieszkańcy wsi góralskich i ruskich utrzymywali się głównie z hodowli owiec i bydła, bowiem w trudno dostępnej, górzystej części Zamagurza panowały surowe warunki klimatyczne, a gleby były mało urodzajne. Na tym ubogim rolniczo terenie udawało się wyhodować niewielką ilość zbóż. Sytuację tę zmieniło pojawienie się upraw ziemniaków w XVIII wieku, wtedy region ten stał się jednym z najważniejszych słowackich ziemniaczanych obszarów rolniczych. W XIX wieku na znaczeniu zyskała uprawa lnu i konopi. Dzięki temu na Spiszu, podobnie jak na Orawie i Liptowie, zapoczątkowano wytwórstwo płócien lnianych, którymi handlowano nawet poza granicami kraju. Z czasem rzemieślnicza produkcja płótna dała podwaliny przemysłowi tekstylnemu. W 1860 r. w Kieżmarku powstała mechaniczna przędzalnia lnu i tkalnia, która była pierwszą tego typu przemysłową fabryką nie tylko na Słowacji, ale również na terenie całego Królestwa Węgierskiego.
Górnictwo i zaawansowana produkcja rzemieślnicza zrównoważyły biedę spiskiego rolnictwa. W słowackich Rudawach, bogatych w miedź i żelazo, przemysł górniczy miały duże znaczenie już w XIV i XV wieku. W XIX wieku miedź wydobywano głównie w Gelnicach, Mníšku nad Hnilcom, Nálepkovie, Poráču, Slovinkach, Smolníku, Spiskiej Nowej Wsi i Švedlár. Kopalnie rudy żelaza znajdowały się w Kluknavie, Krompachach i Spiskim Štvrtku. Ze względu na rozwinięte wydobycie rud na Zamagurzu prym wiodło rzemiosło metalurgiczne, a w Spiskiej Nowej Wsi produkcja naczyń z miedzi i ludwisarstwo (rzemiosło polegające na wyrobie odlewów z brązu).
Do najbardziej rozpowszechnionych fachów na Zamagurzu należały: garbarstwo, kamieniarstwo, stolarstwo, złotnictwo, kapelusznictwo i sukiennictwo. Największymi ośrodkami rzemieślniczymi i handlowymi były Kieżmark, Spiska Sobota i Lewocza. Na terenach leśnych północnego Zamagurza wytwarzano głównie produkty z drewna i wikliny. Podoliniec i Hniezdne były ośrodkami produkcji mebli ludowych. Na tych terenach wysoki poziom osiągnęła również produkcja zdobionych naczyń oraz narzędzi pasterskich. Innym ważnym rzemiosłem w regionie było i nadal jest wikliniarstwo, zwłaszcza w Lackovej. Wyroby wikliniarskie z tej wsi sprzedawane były na rynkach całej wschodniej Słowacji i południowej Polski.
W Lewoczy i Białej Spiskiej popularnym zajęciem było furmaństwo. W biednych wsiach (głównie ruskich) - w Kamience, Wielkim Lipniku, Litmanovej, Hraničným, Sulínie, Jarabinie i Stráňanach – wykonywano druty metodą chałupniczą. Spiscy druciarze wędrowali między innymi po rejonach Małopolski praktykując swoje rzemiosło aż do lat 50 XX wieku.
Na gospodarkę i kulturę Zamagurza wpływ miał również zakon cystersów, których opactwo zostało tu założone w 1223 roku. Zajmowali się rolnictwem, rybołówstwem, pszczelarstwem, a także wydobyciem rudy.
Etnoprzyroda góralskiego świata.
Logowanie
